کی‌اف‌سی (در انگلیسی: KFC) مخفف کلمه Kentucky Fried Chicken (به معنای مرغ سوخاری کنتاکی)، نام یک رستوران زنجیره‌ای آمریکاییاست که در سال ۱۹۵۲ توسط کلونل هارلند ساندرز در ایالت کنتاکی آمریکا آغاز به کار کرد
و همینک در بیش از یکصد کشور جهان دارای بیش از سیزده هزار رستوران است. در حدود هفتصد و پنجاه هزار نفر در سراسر جهان در رستورانهای کی‌اف‌سی بصورت مستقیم و غیرمستقیم کار می‌کنند.
مرغ سوخاری غذای اصلی این رستوران‌ها را تشکیل می‌دهد.
تاریخچه
ساندرز معروف در سال ۱۸۹۰ میلادی متولد شد و مشاغل مختلفی را از جمله فروشندگی، کارمندی بیمه، کار در مزرعه و پمپ بنزین انجام داد. در ۴۰ سالگی یعنی ۱۹۳۰ کارش را با یک رستوران کوچک بین راهی در اتاقکی در یک پمپ بنزین شروع کرد و از ابتدا خودش سر آشپز و صاحب امتیاز بود. او به زودی معروف شد و در سال ۱۹۳۶ فرماندار ایالت به او لقب افتخاری کلنل داد (به همین دلیل او را به نام سرهنگ ساندرز می‌شناسید!) در ۱۹۳۷ یک متل شیک در کنار مجموعه رستورانش ساخت. در ۱۹۴۰ اولین دستور مرغ کنتاکی را خلق کرد و نه سال بعد در اوج شهرت باهمسرش کلودیا ازدواج کرد. سرهنگ ساندرز در سال ۱۹۸۰ میلادی در زمانی که حدود ۶۰۰۰ شعبه در سراسر جهان داشت، بر اثر سرطان درگذشت و پرچم‌های ایالت کنتاکی ۴ روز تمام به احترام او به حالت نیمه افراشته درآمد.
انتقادات
یکی از مهم‌ترین سازمانهای حمایت از حقوق حیوانات به نام مردم برای درمان اخلاقی جانوران (PETA) از سال ۲۰۰۱ میلادی کمپین بزرگی را در سراسر جهان علیه رستورانهای زنجیره‌ای کی‌اف‌سی در اعتراض به قتل سالیانه بیش از هفتصد و پنجاه میلیون مرغ، آغاز کرده‌است و رفتار شرکت کی‌اف‌سی را «ضدبشری و غیراخلاقی» می‌نامد.
«کی‌اف‌سی» ایرانی
در سال ۱۳۹۴ هجری شمسی، شعبه‌ای از رستوران کی‌اف‌سی که در غرب تهران افتتاح‌شده بود چند روز پس از شروع به‌کار پلمپ شد، شرکت کی اف سی آمریکا در واکنش به تأسیس شعبه‌ای از این رستوران زنجیره‌ای در ایران اعلام کرد هیچ حق امتیازی به افرادی در ایران برای ایجاد شعبه کی اف سی داده نشده است و از گشایش رستوران کی اف سی در تهران شوکه شده است.
فست فود زنجیره‌ای کی.اف. سی ادعاهای مربوط به دادن مجوز گشایش شعبه در ایران را رد کرد. «لوری شالو» مسئول روابط عمومی شرکت «یام» مالک اصلی «کی.اف. سی» اعلام کرد با مسئولان محلی و مشاوران خارجی خود در تماس هستند تا علیه هر شرکت و یا فردی که مدعی داشتن شعبه‌ای بانام «کی.اف. سی» در ایران باشند وازنام آن سوءاستفاده کنند، اقدام قانونی می‌کنند. وری شالو، سخنگوی شرکت کی اف سی در ایمیلی که به فارین پلیسی ارسال کرد گفت:
«یک دعوای حقوقی علیه هر شرکت یا شخصی که ادعا می‌کند حق ایجاد رستوران کی اف سی دارد تنظیم خواهیم کرد.»
برخی سایت‌های خبری ایرانی این احتمال را مطرح می‌کنند که طراحی دکور این رستوران به شکل آمریکایی، دلیل انجام تحقیقات از سوی پلیس و پلمپ بوده است، همچنین کی اف سی نیز به سؤالات فارین پلیسی در مورد اینکه ایده پیگیری قضایی این مسئله تا چه حد می‌تواند واقع‌بینانه باشد پاسخی نداده است.
در مقابل مدیرعامل رستوران کی‌اف‌سی در ایران، که مالک رستورانی بانام کی‌اف‌سی در ایران نیز هست، اعلام کرد «پلمپ کی‌اف‌سیِ حلال ناشی از سوءتفاهم است و این رستوران هیچ ارتباطی با کی‌اف‌سی آمریکا ندارد و با بِرَند «کی‌اف‌سی ایرانیان» به ثبت رسیده است. ما متعلق به برندی با عنوان کی‌اف‌سی حلال هستیم که مربوط به ترکیه می‌شود و متعلق به مسلمانان و بازار هدفش کشورهای اسلامی است و از «ایرانیان مسلمان و شیعه» در آن سهامدار هستند. ما به‌عنوان یک ایرانی که از اول دوست نداشتیم با آمریکایی‌ها کارکنیم، ما دنبال تبلیغ و ترویج سبک زندگی اسلامی هستیم و در شعبه خودمان حتی به اقدامات فرهنگی درزمینه مطالعه، بهینه‌سازی مصرف آب و فرهنگ ترافیک پرداختیم.» وی برخی تصاویر منتشره تحت عنوان افتتاحیه کی‌اف‌سی آمریکا در تهران را مربوط به فست‌فودهایی دانست که با برند تقلبی کی‌اف‌سی آمریکا فعالیت دارند. این مدیرعامل کی‌اف‌سی ایرانی، همچنین اظهار داشت که حتی قبل‌تر از این ماجرا نیز در یک نشست خبری نسبت به کلاه‌برداری رستوران‌هایی هشدار می‌داده است که با «مارک آمریکایی کی‌اف‌سی» و تصویر کلنل و با «استفاده از حروف لاتین» فعالیت دارند ولی هیچ‌کدام از آن‌ها کی‌اف‌سی واقعی نیستند امّا شعبهٔ وی اولین شعبه رسمی و انحصاری «کی‌اف‌سی» حلال ایران است. مدیرعامل رستوران کی‌اف‌سی حلال ایرانی با سوءتفاهم خواندن پلمپ این رستوران مدعی شد کی‌اف‌سی ایرانیان دارای مجوّز فعالیت و پروانه کسب است و به گفتهٔ او این موضوع را شخصی به نام «فاضلی» که وی، او را رئیس اتاق اصناف ایران نامید نیز تأیید نموده است، اما باوجوداین اظهارات کمی بعدتر کی‌اف‌سی ترکیه نیز هرگونه ارتباط با کی‌اف‌سی ایرانی را رد کرد. «زینب وورال» مسئول روابط عمومی و مطبوعاتی شرکت فست فود «کی.اف. سی» ترکیه با ارسال یک پست الکترونیکی به دفتر ایرنا در آنکارا هرگونه ارتباطی بین کی‌اف‌سی ترکیه با کی‌اف‌سی موجود در ایران را رد کرد. وی با ابراز تعجب از انتشار اخبار مرتبط با افتتاح شعبه‌ای از کی.اف. سی در تهران اعلام نمود هیچ‌گونه، ارتباطی میان کی‌اف‌سی اصل ترکیه و کی‌اف‌سی ایرانی، نیست.
